Afganistan Talibowie to dwa słowa, które w większości przypadków nie przywołują pozytywnych skojarzeń. Dlaczego tak się dzieje? Historia kraju jest przewrotna i bardzo dynamiczna na przestrzeni ostatnich 100 lat.
Afganistan nie zawsze był taki jaki jest dziś czy 30 lat temu. Był czas, kiedy w kraju można było chodzić z dziewczyną (a nie żoną!) za rękę. Był czas kiedy kobiety nosiły spódniczki odkrywające kolana. Wszystko to, co dla nas dziś jest na początku dziennym, a dla Afgańczyków już nie. Skąd takie zmiany? Ludzie u władzy realizują swoją wizję, w sposób bezkompromisowy. Jeśli się zgadzasz to jesteś nasz. Jeśli nie to, nie potrzebujemy Cię.
Nie ma tutaj większej filozofii. Talibowie to nikt inny jak uczniowie koranu, którzy w dużej przewadze w imię Allaha są w stanie poświęcić siebie i bliskich. Czy to złe? Nie nam oceniać. Nie możemy mierzyć kraju leżącego kilka tysięcy kilometrów naszą miarą. To niesprawiedliwe i niestosowne.
Ile lat Afganistan był zamknięty dla Turystów?
Afganistan nigdy nie był całkowicie zamknięty dla turystów, ale dostępność i bezpieczeństwo podróży w tym kraju ulegały znacznym zmianom na przestrzeni lat.
Od lat 80. XX wieku, z powodu niestabilnej sytuacji politycznej i konfliktów zbrojnych, turystyka w Afganistanie była mocno ograniczona. W latach 90. XX wieku, pod rządami Talibów, turystyka praktycznie zanikła. Jednak byli ludzie, którzy w tamtym czasie podejmowali wyzwanie, podróży po tym kraju.
Po obaleniu Talibów w 2001 roku, turystyka w Afganistanie zaczęła się powoli odradzać. W latach 2002-2021, liczba turystów odwiedzających ten kraj stopniowo rosła, a rząd afgański podejmował działania na rzecz promocji turystyki. Jednak szło to nieudolnie i bardzo wolno. W tym czasie wbrew powszechnym informacjom podawanym w mediach – podróż w pojedynkę, była skrajnie niebezpieczna w stosunku do dnia dzisiejszego. Kraj był owładnięty nieoficjalną walką o władzę – Talibowie vs Reszta Świata, która położyła rękę na Afganistan.
Powrót Talibów do władzy w 2021 roku ponownie drastycznie ograniczył turystykę w Afganistanie. Okazało się jednak na przestrzeni 2022 i 2023 roku, że Talibowie robią więcej dla turystyki w kraju, niż ludzie, którzy przez ostatnie lata byli u władzy. W końcu turystyka ma się opłacać? A jak ma się opłacać dla ludzi, którzy są gośćmi?
Proszę nie wysyłać wiadomości email dotyczących podróży po i wjazdu do Afganistanu. Nie jestem biurem podróży. Jeśli masz pytania, zadaj je w sekcji komentarzy pod artykułem.
Afganistan bezpieczeństwo – jak jest naprawdę?
Afganistan bezpieczeństwo. To pytanie pojawia się bardzo często. Jeśli ktoś odpowie, że jest bezpiecznie to skłamie. Jeśli ktoś odpowie, że jest niebezpiecznie również skłamie.
Ciężko powiedzieć, co zrobić, żeby być bezpiecznym w podróży po Afganistanie. Nie polecam tego kierunku osobom, które swoją przygodę z podróżowaniem dopiero zaczynają. Myślę, że doświadczenia zastane na miejscu mogą je szybko zniechęcić.
Podróż wiąże się z częstymi problemami, typu:
- Zatrzymania przez Talibów
- Przesłuchania przez Talibów
- Sprawdzanie dokumentów
- Sprawdzanie bagażu
- Kilkugodzinne zatrzymania
- Brak jasnych powodów zatrzymania i tego, co się dzieje
- Ogromna ilość broni, która jest tak powszechna jak gumy do żucia w spożywczym
- Tereny zaminowane
- Ludzie, dla których obcokrajowiec = walka i strach
Można by tak wymieniać w nieskończoność. Afganistan to ciało, które ma masę ran. Trzeba czasu, żeby się zagoiły. Jadąc w taki kierunek musisz zdawać sobie sprawę z ryzyka i zastałych warunków, które na Ciebie czekają. Jeśli to czytasz i Cię to przerasta to warto zastanowić się nad sensem takiej podróży.
Nie ma uniwersalnego szkolenia, które pozwoli przetrwać w takiej podróży. Warto jednak wciel w życie te 12 rad, a gwarantuję, że podróż po Afganistanie, będzie przyjemniejsza i bezpieczniejsza – Bezpieczeństwo w podróży – 12 praktycznych rad.
Należy pamiętać, że sytuacja w Afganistanie jest dynamiczna i może ulec zmianie w każdej chwili. Nic nie jest pewne. To, że dziś przejedziesz z jednej do drugiej prowincji, nie oznacza, że jutro będzie tak samo.
Afganistan wiza – czy to takie proste?
Afganistan wiza? Pytanie, które trapi każdego, kto chce tam wjechać. Ogólnie proces wizowy jest prosty. Nie różni się niczym od innych wiz. Problem jest po innej stronie. Po stronie Talibów, którzy nigdy wcześniej nie musieli ogarniać wizy turystycznej dla obcokrajowców na taką skalę jak teraz. I do tego jeszcze dla turystów, którzy jadą tam sami. Kraj był przez lata zamknięty. Wszystkich procedur uczą się sami.
Granica między Tadżykistanem i Afganistanem w 2023 roku była otwarta. To był początek wpuszczania turystów z północnej strony Afganistanu. Ktoś zapyta: “Czy dalej jest otwarta?”. Bóg jeden wie. Proces wizowy jest prosty jak wspomniałem, jednak ilość znaków zapytania jest ogromna. Mi zrobienie wizy zajęło 2 dni. Na początku dowiedziałem się, że nie dostanę. Powód: “Bo nie”. Później, że: “Musisz mieć przewodnika”. A finalnie, wizę otrzymałem. Talibowie się uczą na mnie i będą się uczyć na Tobie.
Nikt nie da Ci gwarancji, że dostaniesz wizę na granicy. Jedno jest pewne. Nie rób wizy w stolicy Tadżykistanu. Z dobrych źródeł wiem, że nie jest honorowana, ponieważ aktualny prezydent nie popiera działań i wizji Talibów (aktualnej władzy). Ale to oficjalna ambasada Afganistanu? No i co z tego. To, co w Europie wydaje się logiczne, tutaj traci swój sens.
Zawsze możesz spróbować wyrobić wizę, np. w Ambasadzie Afganistanu w Warszawie. Próbowałem kiedyś – 1 raz. Szybko odpuściłem.
Poniżej zostawiam dwa pierwsze odcinki, na których widać jak próbuję przebić się do Afganistanu. Ogólnie odcinki 1 – pokazuje drogę do granicy, 2 – pierwszą próbę wjechania i 3 – sukces wizowy i wjazd bez przewodnika do kraju.
Afganistan kobiety – czy warto jechać samej?
Sytuacja w Afganistanie jest dynamiczna. Afganistan kobiety? Pewne jest to, że kobiety z naszego europejskiego punktu widzenia, w Afganistanie mają ciężko. Mają takie zasady, wynikające z kultury, tradycji, religii. Nie nam oceniać czy to właściwe podejście.
Możemy jedynie wyciągnąć wnioski. Mężczyzna w Afganistanie ma większą władzę wykonawczą w życiu codziennym. Kobieta ma ściśle określoną funkcję. Nie będę się nad tym dziś rozpisywać. Jeśli nie wiesz, o czym mowa to znak, że nie jesteś gotowy na podróż do Afganistanu. Znajomość kultury i zasad stanowi 80% Twojego bezpieczeństwa.
Kobieta w Afganistanie sama? Biorąc pod uwagę, że system afgański jest patriarchalny to kobieta może mieć masę problemów, takich których turysta płci męskiej, nigdy nie doświadczy. Cały czas mówię tutaj o podróży samodzielnej bez przewodnika w pojedynkę.
Sytuacja zmienia się diametralnie, kiedy kobieta jedzie sama i nagrywa filmy z podróży. Dokumentowanie przez kobietę na ulicach, może spotkać się ze skrajnymi reakcjami Afgańczyków. Kobieta na ulicy może zostać uderzona za nagrywanie w miejscach publicznych. Oplutą, zbesztana, okrzyczana. Wolna kobieta w Afganistanie? No właśnie.
Kobieta z przewodnikiem mężczyzna? Niezależnie czy będzie to przewodnik czy partner podróży. Wtedy podróż dla kobiety będzie bezpieczniejsza i poczuje wiekszą swobodę. Kobieta samotna to kobieta do wzięcia. Kobieta z mężczyzną to kobieta nietykalna (najlepiej jak jesteście małżeństwem, nawet jeśli nie jesteście).
Pamiętaj, to co mężczyźnie wolno w Afganistanie to kobiecie nie koniecznie. Możesz zaciskać zęby i walczyć o równouprawnienie. Jak dostaniesz liścia na ulicy w Kabulu to zmienisz nastawienie. To nie Europa. Piszę dosadnie. Wiem o tym, jak jednak prościej wytłumaczyć różnice kulturowe? Zobacz na odcinkach Afganistan z JAK TO DALEKO (19 odcinków), jak ludzie wokół mnie się zachowują. Jacy są nieufni.
Niezależnie jakiej płci jesteś. Kamera w podróży zmienia wszystko. Bardziej rzucasz się w oczy, a to często generuje 90% problemów!
Podróż po Afganistanie bez przewodnika
Podróż po Afganistanie bez przewodnika to najpiękniejsze doświadczenie, jakie przeżyłem przez ostatnie 11 lat podróży. Przewodnik to gość, który próbuje Cię otoczyć “płaszczem bezpieczeństwa”. Taka jest jego rola. Jednak ten płaszcz oddziela Cię często od tych normalnych ludzi. Jeździsz zamknięty w aucie i odwiedzasz punkty, które przewodnik uważa za bezpieczne. Przewodnik wpaja Ci swoją wizję kraju.
Bezpieczne punkty? – myślisz. Tak, bezpieczne. Bo przewodnik nie chce brać na siebie zbyt dużego ryzyka. Nikomu przecież to nie na rękę. Każdy problem załatwi za Ciebie. Wiele kłopotów rozwiąże, zanim o nich usłyszysz. Czy to wciąż podróż, której oczekujesz?
Tak – bo masz komfort. Nie – bo szukasz czegoś więcej. Nie ma tutaj dobrej odpowiedzi. Każdy jest inny i szuka czegoś innego. Dla mnie możliwość obcowania z lokalnymi jest czymś na wagę złota. W pewnym momencie podróżowania, szukasz czegoś więcej, a nie tylko czekasz na pieczątkę wjazdową i wyjazdową w paszporcie.
Religie i Język w Afganistanie
Afganistan to kraj o bogatej historii i kulturze, co odzwierciedla się w różnorodności religii i języków wyznawanych przez jego mieszkańców.
Islam jest dominującą religią w Afganistanie, wyznawaną przez około 99% populacji. Większość muzułmanów w Afganistanie to sunnici, z mniejszością szyitów. Oprócz islamu w Afganistanie żyją również niewielkie społeczności innych religii, takich jak hinduizm, sikhizm i judaizm.
Językiem urzędowym Afganistanu są dwa języki: paszto i dari (perski afgański). Paszto jest językiem dominującym na południu i wschodzie kraju, podczas gdy dari jest bardziej popularny na północy i zachodzie. Oprócz tych dwóch języków, w Afganistanie używanych jest wiele innych języków mniejszościowych, w tym uzbecki, turkmeński, tadżycki, pasza’i, nuristański i wiele innych.
Podróż do Afganistanu – podsumowanie
Nie mam dla CIebie złotej rady. Dynamika zmian w kraju jest duża, że momentami ciężko za nią nadążyć. Talibowie uczą się przyjmować turystów, bo wiedzą, że obcy kapitał jest w stanie pomóc im w odbudowie kraju. Jak jednak zapewnić sobie bezpieczeństwo? Tutaj pomoże Ci tylko doświadczenie, które nabierałeś przez lata.
Osoba mająca doświadczenie w podróżowaniu w mało turystyczne kierunki, odnajdzie się. Musi. Osoba, której doświadczenia brak, może spróbować podróży z przewodnikiem. Dla mnie Afganistan jest jednym z niewielu odkryć XXI wieku. Poczułem się niczym odkrywca nowych lądów. Ta podróż bezdrożami była niesamowicie dziewicza i nieprzewidywalna. Czyli coś czego zawsze szukam w swoich podróżach.
Serdeczność jakiej doświadczyłem pozostaje w moim sercu. Strachu ile się najadłem również. Kraj z ogromnym potencjałem. Nieoszlifowany diament, który małymi krokami powstaje z popiołów.
Wybierasz się do Afganistanu? Co najbardziej Cię przeraża a może pociąga?
komentarze: 2
Czytam i mam ciary, a co dopiero tam być na żywo. Nie wyobrażam sobie…
Seria z Afganistanu przejdzie do historii. Majstersztyk reportażowy, którego nikt nie pobije.